یاتاقان ثابت و متحرک اکتیون

یاتاقان ثابت و متحرک اکتیون: نقش حیاتی در عملکرد موتور

سانگ یانگ اکتیون، یکی از کراس‌اوورهای محبوب کره‌ای، از سال 2006 وارد بازار جهانی شد و با طراحی جسورانه و عملکرد آفرود قوی، طرفداران زیادی پیدا کرد. در ایران، توسط شرکت رامک خودرو عرضه شده و تیپ کامفورت آن با موتور 2 لیتری بنزینی (حدود 149 اسب بخار) و گیربکس اتوماتیک، گزینه‌ای ایده‌آل برای رانندگی شهری و جاده‌ای است. اما قلب تپنده این خودرو، موتور آن است که بدون اجزای دقیق مانند یاتاقان‌ها، نمی‌تواند کارایی مطلوب خود را ارائه دهد. یاتاقان‌های ثابت و متحرک، دو قطعه کلیدی در میل‌لنگ موتور، مسئولیت پشتیبانی و کاهش اصطکاک را بر عهده دارند. در این متن، به بررسی ساختار، عملکرد و اهمیت این یاتاقان‌ها در سانگ یانگ اکتیون می‌پردازیم.

یاتاقان ثابت، که اغلب در محفظه اصلی میل‌لنگ قرار می‌گیرد، از دو نیمه دایره‌ای تشکیل شده است. نیمه پایینی در بلوک سیلندر ثابت است و نیمه بالایی با پیچ‌های مخصوص پس از نصب میل‌لنگ، به آن متصل می‌شود. این قطعه از جنس آلیاژ بابیت (ترکیبی از قلع، آنتیموان و مس) ساخته می‌شود که مقاومت بالایی در برابر فشار، حرارت و خوردگی دارد. در موتور سانگ یانگ اکتیون، یاتاقان ثابت میل‌لنگ را در جای خود نگه می‌دارد و اجازه می‌دهد تا حول محور مرکزی خود بچرخد، بدون اینکه از حد مجاز خارج شود. یکی از یاتاقان‌های ثابت در این موتور، لبه‌دار است تا حرکت محوری میل‌لنگ را کنترل کند و از لرزش‌های ناخواسته جلوگیری نماید. بدون این قطعه، اصطکاک مستقیم بین میل‌لنگ و بلوک سیلندر، منجر به سایش سریع و حتی قفل شدن موتور می‌شود. در مدل‌های اکتیون با موتور بنزینی، یاتاقان‌های ثابت GLYCO آلمانی یا KS، کیفیت بالایی دارند و عمر مفید بیش از 100 هزار کیلومتر را تضمین می‌کنند، مشروط به تعویض روغن منظم.

در مقابل، یاتاقان متحرک (یا یاتاقان شاتون) با شاتون پیستون حرکت می‌کند و میل‌لنگ را در داخل خود به صورت دورانی پشتیبانی می‌کند. ساختار آن مشابه یاتاقان ثابت است، اما در قطر دالی شاتون قرار می‌گیرد. بنابراین در سانگ یانگ اکتیون، این یاتاقان‌ها حرکت خطی پیستون را به انرژی دورانی تبدیل می‌کنند و از برخورد مستقیم شاتون با میل‌لنگ جلوگیری می‌نمایند. لایه بیرونی آن‌ها از فولاد یا برنز است و لایه داخلی بابیت، نقش ضربه‌گیر را ایفا می‌کند. سوراخ‌های عبور روغن در میل‌لنگ، یاتاقان متحرک را روغن‌کاری می‌کنند تا حرارت را دفع و اصطکاک را به حداقل برسانند. تفاوت اصلی با یاتاقان ثابت، در حرکت دینامیک آن است؛ یاتاقان متحرک با هر چرخه احتراق، فشار بالایی (تا 50 بار) تحمل می‌کند.

اهمیت این یاتاقان‌ها در سانگ یانگ اکتیون دوچندان است، زیرا موتور 2 لیتری آن با توربوشارژر، نیاز به دقت بالایی در تعادل دارد. علائم خرابی شامل صدای تق‌تق از موتور، کاهش قدرت یا افزایش مصرف سوخت است. برای تعویض، توصیه می‌شود از قطعات اصلی GLYCO یا KS استفاده شود که در فروشگاه‌های معتبر لوازم یدکی سانگ یانگ موجود است. نگهداری منظم، مانند تعویض روغن هر 5 هزار کیلومتر با ویسکوزیته 10W-40، عمر آن‌ها را افزایش می‌دهد. در نهایت، یاتاقان‌های ثابت و متحرک نه تنها کارایی موتور را تضمین می‌کنند، بلکه ایمنی و دوام سانگ یانگ اکتیون را در مسیرهای ناهموار حفظ می‌نمایند. با انتخاب قطعات باکیفیت، صاحبان این خودرو می‌توانند از سواری لذت‌بخشی بهره‌مند شوند.